Serie fotográfica 2018
No interior da provincia de Lugo, na ribeira do Río Miño, comarca de Chantada, pervive unha celebración ancestral do entroido. A súa orixe podería estar asociada a unha farsa creada por xente das aldeas en resposta ao cobro dos impostos do señor feudal da zona, surdindo así as diferentes figuras que conforman o “entroido”: o volante (señor feudal) e o maragato ou peliqueiro (gardan).
Estas figuras percorren a aldea de Santiago da Riba (ou Santiago de Arriba) e a súas hortas durante 3 domingos e o martes de entoido. Os volantes, protexidos polos peliqueiros cruzan as hortas invocando aos deuses para que as terras esperten tras o invierno e produzan boas colleitas.
Ademáis, o primeiro domingo, Domingo Lambedoiro, reúnen con entroidos doutras zonas de Galicia, que son invitados a unirse á celebración.
Esta serie de fotografías reúne aos personaxes desta peculiar celebración, prohibida trasa Guerra Civil (aínda que se mantivo na clandestinidade) e case perda nos 80-90 do século pasado debido á despoboación das zonas ruraos. Hoxe mantense nesta parroquia grazas a unha asociación que trata de non perder esta parte da súa historia.
As fotografías 11 realizáronse durante 2 domingos de celebración en 2018, o denominado Domingo Lambedoiro (28 de Xaneiro de 2018) e
o Domingo de Entroido (11 de Febreiro de 2018).
Entroido Ribeirao 1. Volante con pucho. Asociados a xefes celtas, cun gran sombreiro do que ondean cintas de seda ou papeis de cores. Non deixan de moverse nin un momento, facendo soar as súas chocas
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf1.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/95a7eea2-9232-4646-a5d2-5a6f86b1ccff_rw_1200.jpg?h=de8eb3bfdb1a540fbe7f065283ef12f8)
Entroido Ribeirao 2. Boteiro Viana do Bolo. Con máscada negra, a súa misión é abrir paso a través de saltos axudándose dunha pértiga chamada “monca”. Sobre a cabeza un adorno de cores.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/1fa75ee7-b3e7-4d41-ab8d-90af5449e8cc_rw_1200.jpg?h=7ae521be192844a5226472164d643c10)
Entroido Ribeirao 3. Peliqueiro de Campobecerros. Con máscada de madeira decorada con motivos animais. Detrás, cubrindo a cabeza unha pelica animal. Visten con camisa branca, garabata e unha chaquetiña curta. Sobre los hombreiros, un pano enganchado á chaqueta. Unha faixa vermella sobre a cintura suxeita o pantalón de flecos e sobre ela, o cinto do que colgan los cencerros. Na man leva a zamarra, una especie de fusta que se usa para abrir camiño.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/b9613c2d-e487-479e-9ece-d2387e96f649_rw_1200.jpg?h=705e70461706c0dc098b7feac0e046fe)
Entroido Ribeirao 4. Chocas de volante. Do cinto de coiro de porco dos volantes colgan 24 campaníñas ou “chocas” que sacuden constantemente para anunciar o seu paso.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/176af17e-3f57-462e-b02e-f14817636dec_rw_1200.jpg?h=7b3114df37ff27dc503a0c55039c16fe)
Entroido Ribeirao 5. Boteiro de Viana do Bolo. Levan unha vestimenta de 3 pezas: pantalóns vermellos, polainas chamadas leguis e unha camisa con cintas rizadas. No seu cinto de coiro forrado, 12 cencerros que fan soar cando saltan.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf1.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/9721df02-9ca8-4c61-9b9b-8c665368da66_rw_1200.jpg?h=76067ac44341faa2216f9cc9b61cda0f)
Entroido Ribeirao 6. Volante con pucho. O pucho é un gran gorro dícese que con forma do camarín da Virgen. Son estruturas de ata 15 kilos, de maderia sobre o que colgan as cintas ou colonias.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/b272513a-2de0-472c-ab88-db613351299c_rw_1200.jpg?h=f9d95a84f1d1e597e3cc1e2c27920434)
Entroido Ribeirao 7. Volante con pucho. É común que sobre o pucho se coloquen bonecas e flores, elaboradas polas mulleres da parroquia. A vestimenta é de cor vermello e amarelo, levan un pano de gran variedade cromática sobre os seus hombreiros e unhas cintas marróns envolven as súas pernas.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf3.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/418f49cc-b324-4e6c-bad4-e61fe6535557_rw_1200.jpg?h=51fd6fc997ba1db3561f88a2fe4d4ab3)
Entroido Ribeirao 8. Volantes descansando. Os volantes que non levan o pucho, levan unhas máscadas feitas con papel de periódico untado cunha pasta elaborada con auga e farina. No medio das capas, engádese tela de liño para dar solidez e unha vez seca decórase.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/1c0fcce5-baed-49a0-ab84-e018e26f8753_rw_1200.jpg?h=64e890b16c37eb162d83d5d3bd0fc192)
Entroido Ribeirao 9. Maragato. É un personaxe vestido con roupas vellas e peles de animais. Na man leva un cinto para defender ao volante e abrirlle paso. Cubren a súa cara con peles y osamentas de animais.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf2.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/d757bc8d-f583-4990-bd66-c060187ee597_rw_1200.jpg?h=bf84b380951a5e0c0cf47f9e1ee0fd89)
Entroido Ribeirao 10. Percorrido por Santiago da Riba. Os volantes e maragatos, xunto cos demás entroidos e figuras invitadas, percorren Santiago
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/b9d1913b-c6ce-4958-9e08-cb4e1b81bcd6_rw_1200.jpg?h=ba8291f910b0ed1bfe900b32e76bda49)
Entroido Ribeirao 11. Percorrido polas hortas. No seu percorrido, volantes e maragatos, sepáranse do resto para atravesar as hortas para que estas produzan boas colleitas.
![](https://pro2-bar-s3-cdn-cf4.myportfolio.com/3ebcfae3ab7fe76fb1b17ac061e314ae/51fbdb42-14a6-4885-bc4a-01abbe940481_rw_1200.jpg?h=da9d75b5f63b10f1785c08f3d73636d8)